طیف گسترده‌ای از روش‌های ژئوفیزیکی در حال حاضر برای به دست آوردن تصاویر با وضوح بالا در دسترس است که ممکن است تحقیقات میدانی باستان‌شناسی را افزایش دهد. در میان این روش‌ها که در تحقیقات باستان‌شناسی استفاده می‌شود، روش‌های الکترومغناطیسی مناسب‌ترین روش‌ها به نظر می‌رسند، زیرا در بازه زمانی کوتاه قادرند تصاویری با وضوح بالا از زیر سطح زمین به دست آورند.
علاوه بر این، آنها مخرب نیستند، استفاده از آنها نیاز به دانش کافی در زمینه ژئوفیزیک دارد و قابل حمل هستند، اطلاعات گسترده ای در مورد کاربردهای GPR در تمام دنیا در زمینه باستان شناسی وجود دارد.
یک نمای کلی در مورد روش GPR سه بعدی را نشان می دهد، همانطور که در باستان شناسی بیشتر استفاده می شود، به طور کلی اهداف بررسی شامل شناسایی و نقشه برداری از آثار مدفون شده یا ویژگی های سازه های باستانی از جمله مقبره ها، تپه های تدفین، گورهای کم عمق و بازسازی آثار باستان شناسی است.
ژئورادار برای تحقیقات باستان شناسی
ما یک مطالعه رادار زمینی (GPR) در مکان‌های خاص در اطراف شهر کاشان برای ارزیابی پتانسیل روش تشخیص و تصویربرداری از ویژگی‌های باستان‌شناسی مدفون انجام دادیم. این شهر به عنوان یک شهر در زمان ساسانیان ،در چند سال گذشته کانون تحقیقات باستان شناسی بوده است.
کاوش‌های گذشته و در حال انجام، ساختمان‌های باستانی مهمی مانند تئاتر، آتشکده و قلعه ها را نشان داده‌اند. با این حال، گمان می رود که شهر اصلی بیشتر گسترش یافته و به اندازه بزرگتری رسیده باشد.
ما ۲۲ پروفایل را با استفاده از یک سیستم GPR مجهز به آنتن با فرکانس‌های مرکزی ۲۰۰ مگاهرتز جمع‌آوری کردیم. پس از مراحل پردازش، نتایج GPR وجود دیوارهای مدفون را نشان داد. آنها به طور سیستماتیک یک علامت مشخصه (انعکاس منبع نقطه ای شکل هایپربولیک) را در پروفایل های GPR نشان می دهند و ممکن است از نظر مکان، هندسه، و ابعاد، تا حد معینی، سبک ساخت توصیف شوند. از این رو، تحقیقات ژئوفیزیکی کم عمق به جمع آوری اطلاعات مهم باستان شناسی کمک کرد.
رادار نفوذی زمین (GPR) یک روش ژئوفیزیکی مبتنی بر انتشار، انعکاس و پراکندگی امواج الکترومغناطیسی (EM) فرکانس بالا (از ۱۰ مگاهرتز تا ۲ گیگاهرتز) در زیر سطح است عمق بررسی GPR به تضعیف موج EM (که با افزایش رسانایی مواد زیر خاک رشد می کند) و به سطح فرکانس بستگی دارد. هر چه فرکانس کمتر باشد، عمق نفوذ بیشتر است که از چند متر در مواد رسانا تا ۵۰ متر برای رسانه های رسانایی کم (کمتر از ۱ میلی ثانیه بر متر) متغیر است.
ژئورادار برای تحقیقات باستان شناسی
وضوح عمودی به فرکانس استفاده شده و سرعت EM زیرسطحی بستگی دارد، از ۰.۱۵ تا ۰.۷۶ متر برای فرکانس های ۱۰۰-۲۵۰ مگاهرتز متغیر است که این تکنیک را برای مطالعات کم عمق با وضوح بالا در کاربردهای باستان شناسی استفاده می شود.
بنابراین، حداقل در ۱۰ سال گذشته هیچ ویرانه جدیدی توسط باستان شناس کشف نشده است و استفاده از ژئوفیزیک کم عمق نتایج قابل توجهی را ارائه می دهد.
هدف از این بررسی ها راهنمایی باستان شناسان در طرح کاوش خود برای کشف برخی از خرابه های مدفون ناشناس قبلی در حومه این شهر و در نتیجه درک بهتر نقش آن در گذشته بود.
در زیر میتوانید نمونه ای از پردازش داده های GPR را ببینید